Nivelleren of denivelleren
De Lorenzcurve laat op grafische wijze zien hoe het inkomen verdeeld is. Als in dezelfde grafiek naast de bruto-inkomens ook de netto-inkomens staan, is duidelijk te zien of de overheid ervoor heeft gezorgd dat de inkomens zijn herverdeeld.
Hoe dichter de Lorenzcurve bij de 45º-lijn komt, hoe gelijker de inkomens verdeeld zijn. In deze grafiek is de netto-verdeling dus gelijker dan de bruto-verdeling. Er is dan sprake van nivellering. Als de verschillen groter worden spreken we van denivellering.
Dit kan ook zichtbaar gemaakt worden door de verhouding hoogste/laagste inkomens.
In het voorbeeld heeft de groep met de hoogste inkomens 35% van het totale bruto-inkomen. Deze groep heeft na herverdeling 30% van het totale netto-inkomen.
De groep met de laagste inkomens heeft 11% van het totale bruto-inkomen. Deze groep heeft na herverdeling 14% van het totale netto-inkomen.
De bruto-verhouding is: 35%/11% = 3,2.
De netto-verhouding is: 30%/14% = 2,1.
De verhouding netto is lager dan de verhouding bruto wat betekent dat de inkomens dichter bij elkaar zijn gekomen.
Primaire en secundaire inkomensverdeling
De netto-inkomens worden niet alleen verkregen door het heffen van belastingen. De overheid herverdeeld de bruto-inkomens door belasting en sociale premies in te houden, maar ook door het verstrekken van uitkeringen, subsidies en toeslagen.
Van primair naar secundair inkomen
| Primaire inkomen (bruto inkomen) | |
| − | Ingehouden belasting en sociale premies |
| + | Uitkeringen en subsidies |
| = | Secundair inkomen (netto besteedbaar inkomen) |
Ω
